Yüksek Lisansın Memuriyete Etkisi

Devlet memurları için eğitim seviyesinin yükseltilmesi, maaş ve kariyer açısından çeşitli avantajlar sunmaktadır. Özellikle yüksek lisans ve doktora yapmanın memur maaşlarına olan etkisi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36. maddesi ile düzenlenmiştir. Bu çalışmamızda, genel olarak yüksek lisans ve doktoranın memur maaşlarına ve kariyerlerine etkisini, okul idarecileri ve rehber öğretmenlerin, sözleşmeli personellerin yüksek lisans tazminatı alma haklarını detaylı olarak inceleyeceğiz.

Çalışmamızın asıl vurucu kısmı ise Kamu Denetçiliği Kurumunun 29.11.2024 tarihli 2024/13222-S.24.19907 sayılı kararı üzerinde toplanmaktadır. Bahse konu karar ile fiilen ders görevinin olmayan okul idarecileri; müdür ve müdür yardımcıları ile rehber öğretmenlerin lisans sonrası kendilerini geliştirmeleri, mesleki hayatlarına katkı sağlayabilmeleri adına yüksek lisans yapmış olmaları halinde ayrım gözetilmeksizin artırımlı ek ders ücreti ödenmesinin önünün açılması oluşturacaktır.

Yüksek Lisans ve Doktoranın Memur Maaşına Etkisi

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 36'ncı maddesinin (A) bendinin 9 uncu fıkrasında “Memurluğa girmeden önce veya memuriyetleri sırasında yüksek öğrenim üstü master derecesi almış olanlarla yüksek öğrenim kurumlarında en az bir yıl ilave öğrenim yaparak lisans üstü ihtisas sertifikası alanlara bir kademe ilerlemesi, tıpta uzmanlık belgesi alanlara, meslekleri ile ilgili öğrenim dallarında doktora yapanlara bir derece yükselmesi uygulanır…”hükmü yer almaktadır.

Yüksek lisans ve doktora yapmanın memurlar için maaşa doğrudan etkisi sınırlı olsa da, ek ders ücretleri, kariyer fırsatları ve akademik prestij gibi faktörler göz önüne alındığında önemli avantajlar sağladığı söylenebilir. Yüksek lisans ve doktora yapmış memurlar, daha hızlı kariyer ilerlemesi gösterebilir ve farklı görev alanlarına atanma konusunda daha avantajlı olabilirler. Bu nedenle, uzun vadeli bir yatırım olarak değerlendirildiğinde, memurlar için yüksek lisans ve doktora yapmak faydalı bir seçenek olarak öne çıkmaktadır.

Fiilen Ders Görevinin Olmayan Okul İdarecileri İle Rehber Öğretmenlerin Yüksek Lisans Tazminatı

Herhangi bir alanda yüksek lisans yapmış olan “Öğretmen” kadro unvanlı memurların her bir ek ders saati karşılığında aldıkları net ücret miktarı, yüksek lisans yapmamış olan öğretmenlere göre daha fazla olmaktadır. Bilindiği üzere, toplu sözleşmelerde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerden yüksek lisans ve doktora yapmış olanlara, fiilen girdikleri dersler için ödenecek ek ders ücretlerinin sırayla %7 ve %20 artırımlı ödeneceği düzenlenmiştir. Ancak, yüksek lisans ya da doktora yapmış olan rehber öğretmenlere ve okul yöneticilerine fiilen derse girmedikleri gerekçesiyle ek ders ücretleri artırımlı olarak ödenmemektedir.

Kamu Denetçiliği Kurumunun 29.11.2024 tarihli 2024/13222-S.24.19907 sayılı kararı ile her türdeki anadolu liseleri, fen liseleri, sosyal bilimler liseleri, spor liseleri, kız ve erkek teknik öğretim, ticaret ve turizm okul ve kurumları, özel eğitim okul ve kurumları ile okul öncesi eğitim kurumları müdür yardımcılarının 20 saatinin ek ders niteliğinde yönetim görevi sayılacağı ve fiilen görev yapma karşılığında ek ders ücreti ödeneceği düzenlemesine yer verildiği, müdür, müdür yardımcısı ve rehber öğretmenlerin işin doğası gereği fiilen ders görevinin olmadığı, dolayısıyla davacıdan fiilen derse girme gibi bir koşulun aranamayacağı, müdür yardımcılığı görevinin fiilen yapılmasının yeterli olacağı, lisans sonrası kendilerini geliştirmeleri, mesleki hayatlarına katkı sağlayabilmeleri adına yüksek lisans yapmış olan müdür yardımcılarına da ayrım gözetilmeksizin artırımlı ek ders ücreti ödenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

İzah edildiği üzere yüksek lisans mezunu olan ve okul müdürü, müdür yardımcısı ve rehber öğretmen olarak görev yapanların, idarece fiilen derse girme şartı aranması nedeniyle ödenmeyen ve Toplu Sözleşme hükmü gereğince %7 artırımlı ek ders ücreti ödenmesi gerekmektedir. Dal Hukuk & Danışmanlık olarak yüksek lisans tazminatının tahsili adına her türlü hukuki sürece ilişkin danışmanlık hizmetimiz mevzuat aşamasından başlayıp hemen her konuda profesyonel destek şeklinde devam etmektedir.

Tezsiz Yüksek Lisans Yapan Memurun Kademe İlerlemesi

2547 sayılı Yükseköğretim Kanununda; Lisans Üstü: Yüksek lisans ve doktora ile tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık ve sanatta yeterlik eğitimini kapsar ve aşağıdaki kademelere ayrılır.

(1) Yüksek Lisans: (Bilim uzmanlığı, yüksek mühendislik, yüksek mimarlık, master): Bir lisans öğretimine dayalı, eğitim - öğretim ve araştırmanın sonuçlarını ortaya koymayı amaçlayan bir yükseköğretimdir.

(2) Doktora: Lisansa dayalı en az altı veya yüksek lisans veya eczacılık veya fen fakültesi mezunlarınca Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından düzenlenen esaslara göre bir laboratuvar dalında kazanılan uzmanlığa dayalı en az dört yarı yıllık programı kapsayan ve orijinal bir araştırmanın sonuçlarını ortaya koymayı amaçlıyan bir yükseköğretimdir.

(3) Tıpta Uzmanlık: Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından düzenlenen esaslara göre yürütülen ve tıp doktorlarına belirli alanlarda özel yetenek ve yetki sağlamayı amaçlayan bir yükseköğretimdir.

(4) Sanatta Yeterlik: Lisansa dayalı en az altı,yüksek lisansa dayalı en az dört yarı yıllık programı kapsayan ve orijinal bir sanat eserinin ortaya konulmasını, müzik ve sahne sanatlarında ise üstün bir uygulama ve yaratıcılığı amaçlayan doktora düzeyinde lisans üstü bir yükseköğretim eşdeğeridir.

(5) Veteriner Hekimlikte Uzmanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından düzenlenen esaslara göre yürütülen ve veteriner hekimlere belirli alanlarda özel yetenek ve yetki sağlamayı amaçlayan bir yükseköğretimdir” ifadesi yer almaktadır.

Ayrıca, 2547 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde Yükseköğretim Eğitim Türleri: Yükseköğretimde eğitim - öğretim türleri örgün, açık, dışarıdan (ekstern) ve yaygın eğitim olarak belirlenmiştir. 657 sayılı Kanunun 36 maddesinde yapılan yüksek lisan veya master eğitimi için verilen ilave 1 kademe yüksek lisans veya master’in tezli veya tezsiz yapılmasına bağlanmamıştır. Bahse konu edilen hükümler ve açıklamalar çerçevesinde; lisans eğitimi üzerine yüksek lisans veya master eğitimini tamlayan devlet memuruna eğitiminin tezli veya tezsiz olmasına bakılmaksızın ilave kademe verilmesi gerekmektedir.

Sözleşmeli Personelin Yüksek Lisans Tazminatı

Kişiler devlet kurumlarında kamu personeli olarak farklı pozisyonlarda görev yapabilirler. Bu görevleri, memur, işçi veya sözleşmeli memur olarak gerçekleştirebilirler. Devlet kurumlarında memur olarak görev yapan kişilerin hakları sözleşmeli personellere göre daha geniştir. Bu kişiler herhangi bir kademe veya dereceye göre çalışmaktadır. Ancak sözleşmeli personel olarak görev yapan kişilerin herhangi bir kademe ve derece özelliği bulunmamaktadır.

Çalışanların mesleki durumlarında ilerlemek istemeleri ve yüksek lisans yapmaları durumunda kadrolu memur olarak görev yapılıyor ise yükselmektedir.

Sözleşmeli memur olarak çalışan kişilerin, hizmet sürelerinin tamamlanması ve kadroya geçmeleri durumunda haklarının yükselmesi söz konusu olmaktadır.